Η ανατομία ενός πινέλου

Αυτό το μήνα δεν σας έφτιαξα βίντεο tutorial γιατί ήθελα να μιλήσουμε λίγο για τα πινέλα.

Τον τελευταίο καιρό ακούω τις μαθήτριες μου να συζητούν για φτηνά και ακριβά πινέλα, τι μάρκα να αγοράσουν και πώς τα ξέχασαν έξω από το νερό και χάλασαν. Μάλιστα μια φορα ήρθε μια κοπέλα σε μάθημα βιβλιοδεσίας, με πινέλο από τρίχα καμήλας για να απλώσει κόλλα, θεωρώντας ότι έχοντας καλύτερο πινέλο η κόλλα θα απλωθεί καλύτερα!

Υπάρχουν φορές που πρέπει να επενδύσουμε σε ένα καλό πινέλο και κάποιες φορές που χρειαζόμαστε το φθηνότερο που θα βρούμε. Αυτό που προσδιορίζει την τιμή του πινέλου είναι η ποιότητα της τρίχας του. Γενικά, διακρίνεται σε τρεις ποιότητες φυσική (καμήλα, σκίουρος κλπ) , bristle (τρίχα χοίρου, βοοειδών κλπ) και συνθετική. Πολύ συχνά πλέον βρίσκουμε πινέλα που περιέχουν παραπάνω από μια κατηγορία τρίχας, και βοηθάνε πολύ στις μεικτές τεχνικές.

Όσο και αν σας φαίνεται περίεργο το είδος της τρίχας προσδιορίζει και τον τύπο του πινέλου. Τα πιο κοινά είδη πινέλων είναι τα εξής



Το flat για παράδειγμα,  απλώνουν το χρώμα εύκολα και ομοιόμορφα κάνουν για όλα τα media και υπάρχουν σε φυσική (sable, mongoose κλπ), bristle (badger κλπ) , αλλά και συνθετική τρίχα. Τα round πινέλα χρησιμοποιούνται για λεπτομέρειες αλλά και washes, κάνουν για  όλα τα media και υπάρχουν για όλα τα βαλάντια (από φυσική ή συνθετική τρίχα). Από τα ίδια είδη τρίχας με τα flat, τα filbert είναι ειδικά φτιαγμένα για να διευκολύνουν το blending. Κατάλληλα για ακρυλικά και λάδια. Τα angular πινέλα είναι ειδικά για γραμμές, ευθείες ή  καμπύλες και δίνουν ακριβείς πινελιές ακόμα και με πιο πηχτό χρώμα (heavy body acrylics). Εκτός από τα ακρυλικά, χρησιμοποιούνται και με χρώματα ακουαρέλας και είναι φτιαγμένα από bristle ή συνθετική τρίχα. Τα Fan, είναι πινέλα με τρίχα απλωμένη σαν βεντάλια. Όταν είναι από φυσική τρίχα, είναι κατάλληλα για μίξεις, ενώ από συνθετική, δίνουν ωραία textures. Τέλος τα πινέλα detailed round, προσoμοιάζουν τα pointed round, αλλά έχουν κοντή τρίχα.

Για να δείτε αν ένα πινέλο είναι καλό ή όχι, κάντε το ακόλουθο τεστ. Πιέστε το και δείτε πόσο γρήγορα επανέρχεται η τρίχα στην αρχική της μορφή. Αν δεν  επανέρχεται αμέσως ή δεν διατηρεί το σχήμα της, μην το αγοράστε καθόλου. Πολλές φορές βέβαια, οι εταιρείες κατασκευής φτηνών πινέλων προσθέτουν στην τρίχα άμυλο ή ρητίνη, οπότε στις πρώτες δοκιμές το πινέλο διατηρεί το σχήμα του. Νομίζω όμως ότι το τεστ που σας είπα και η τιμή ενός πινέλου, δείχνουν κατά πόσον αξίζει να το αγοράσει κανείς.

Στα δικά μας τώρα. Θέλουμε ένα καλό συνθετικό πινέλο που να κρατάει τη φόρμα του και να μπορεί να χρησιμοποιηθεί ταυτόχρονα με πολλά mediums. Νομίζω ότι για τα mixed media μια μεσαία κατηγορία συνθετικών πινέλων όπως αυτά ή αυτά , είναι επαρκής. Για να ανακατεύουμε πχ ακρυλικό με μιστς και neocolors δεν χρειάζεται κάτι παραπάνω. 

Αυτό που σκοτώνει τα πινέλα μας είναι οι κόλλες και τα gel mediums. Θα σας πρότεινα να έχετε ένα ειδικό πινέλο κόλλας ή πινέλο σφουγγαράκι που να το χρησιμοποιείται μόνο με αυτά τα υλικά.  Τα πινέλα για κόλλα, έχουν μακριά τρίχα (για να μην κρατάνε κόλλα στο τελείωμα τους και γίνονται δύσκαμπτα) αλλά και πλαστικό ferrule (συνδεση λαβής με τρίχα) για να μην σκουριάζουν.

Πάντως και αυτά όπως όλα τα πινέλα θέλουν την φροντίδα τους. Προσπαθήστε να μην τα ξεχνάτε έξω από το νερό όσο δουλεύετε και να τα πλένετε αμέσως μόλις τελειώσετε. Μην έχετε στο ίδιο νερό πινέλο από κόλλες, και πινέλο που χρησιμοποιείτε για χρώματα. Επίσης να γεμίζετε τα βαζάκια σας με τόσο νερό, ώστε να καλύπτετε την τρίχα του πινέλου και όχι και τον σύνδεσμο, γιατί το νερό αδυνατίζει την κόλλα που κρατάει ενωμένη την τρίχα με την βάση.

Αν παρόλα αυτά κάνετε το μοιραίο λάθος και ξεχάσετε πινέλο και στεγνώσει, μην απελπίζεστε. Εκτός από τα ειδικευμένα καθαριστικά πινέλων όπως αυτό, μπορείτε να δοκιμάστε τα εξής.  Βάλτε το πινέλο σας σε ένα βαζάκι με ΚΡΥΟ νερό και αφήστε το για μερικές ώρες ή όλο το βράδυ και μετά χρησιμοποιήστε το συνηθισμένο καθαριστικό σας. Αν δεν καθαρίσει και είναι ακόμα σκληρό , βάλτε το σε χλιαρό νερό (οχι βραστό) με 2 κουταλιές λευκό ξύδι. Αφήστε το για 1 -2 λεπτα . Βέβαια τώρα το πινέλο σας έχει γίνει όξινο. Και εμείς στον κόσμο του scrapbooking και της φωτογραφίας ψάχνουμε μετά μανίας acid free προιόντα - δεν θα τα καταστρέψουμε με το όξινο πινέλο μας. Η λύση είναι να φτιάξετε ένα διάλυμα με 2 κουταλιές μαγειρική σόδα και νερό και να βουτήξετε το πινέλο σας 1-2 λεπτα στο διάλυμα αυτό. Αν δεν καθαρίσει και έτσι, μάλλον πρέπει να αγοράσετε καινούργιο πινέλο και την επόμενη φορά να προσέχετε περισσότερο!

Αυτά είχα να σας πω εν συντομία.

Φιλιά πολλά και να δημιουργείτε πολύ

Μυρτώ